شاخص دلار چیست و چگونه با آن سود کنیم؟

شاخص دلار آمریکا را در این مطلب به صورت مفصل بررسی می کنیم. اگر در بازار فارکس فعالیت کرده باشید احتمالا با شاخص‌ هایی مانند میانگین صنعتی داوجونز (DJIA)، شاخص نزدک مرکب (NASDAQ Composite Index)، شاخص راسل 2000 (Russell 2000)، اس اند پی 500 (S&P 500) و  شاخص ویلشایر5000 (Wilshire 5000) آشنا هستید. وقتی برای بازار سهام آمریکا شاخص‌ های متعددی وجود دارد، قطعا دلار آمریکا هم شاخصی خواهد داشت. ایندکس دلار آمریکا (USDX)، شاخصی است که معامله‌ گران بازار ارز از آن استفاده می‌کنند. این شاخص میانگین وزنی هندسی سبدی از ارزهای خارجی در برابر دلار است.

شاخص USDX در سال 1973 بعد از از بین رفتن توافق برتون وودز توسط فدرال رزرو ایجاد شده است. این شاخص اکنون با داده‌های بورس بین قاره‌ ای (ICE: Intercontinental Exchange) محاسبه می‌شود.

عملکرد شاخص دلار آمریکا بسیار شبیه به عملکرد شاخص‌ های بازار سهام است. این شاخص نشان‌ دهنده ارزش کلی سبدی از اوراق بهادار است. این سبد اوراق بهادار در واقع شامل شش ارز رایج جهان است که بیش‌ترین حجم تبادل را با دلار آمریکا دارند. در این مقاله هم با این شاخص آشنا می شوید هم یاد می گیرید این شاخص چه تاثیری در جفت ارزهای فارکس دارد.

سبد ارزی شاخص دلار آمریکا

شاخص دلار آمریکا شامل شش ارز زیر است:

1. یورو (EUR)
2. ین ژاپن (JPY)
3. پوند انگلیس (GBP)
4. دلار کانادا (CAD)
5. کرون سوئد (SEK)
6. فرانک سوئیس (CHF)

ممکن است این سوال مطرح شود که اگر شاخص دلار شامل شش ارز است، در این صورت شامل چند کشور می‌شود؟

اگر پاسخ دهید شش کشور، جواب اشتباهی داده‌اید. جواب درست این است که این شاخص شامل 24 کشور است. یورو ارز رایج 19 عضو از 27 عضو اتحادیه اروپا است. بنابراین علاوه بر پنج کشور ژاپن، انگلیس، سوئد، سوئیس و کانادا، 19 کشور اروپایی هم دلار را جفت معتبر ارز خود تلقی می‌کنند. با وجود اینکه 24 کشور، بخش کوچکی از جهان است ولی بسیاری از کشورها حرکت این شاخص را با دقت مدنظر قرار می‌دهند. به ‌همین جهت ایندکس دلار آمریکا ابزار مناسبی برای سنجش قدرت دلار است.

USDX را می‌توان به عنوان یک قرارداد آتی یا فیوچرز با نماد DX در بورس بین قاره‌ای (ICE) معامله کرد. همچنین این شاخص در صندوق‌های قابل معامله یا ای‌تی‌اف‌ها (ETF)، قراردادهای CFD و اختیار معامله نیز موجود است.

ICE U.S. شاخص دلار

از منظر حقوقی عناوین ” U.S. Dollar Index”، ” Dollar Index” و “USDX” نماد های تجاری و خدماتی قرارداد آتی U.S در بورس بین قاره‌ ای هستند. شاخص دلار آمریکا دارایی انحصاری ICE است که به عنوان گروه بورس بین قاره‌ای هم شناخته می‌شود. ICE یا بورس بین قاره‌ ای، یک شرکت تکنولوژی داده‌ های مالی و صرافی جهانی است که خدمات و بازارهای متنوعی را در نه کلاس مختلف دارایی‌ ها ایجاد کرده است.

ICE مدیریت اجرایی 13 صرافی، شامل فیوچرز ICE و صرافی های OTC (سکوی معاملاتی خارج از بورس) در آمریکا، کانادا، اروپا و سنگاپور را به عهده دارد. این شرکت همچنین پدرخوانده بورس سهام نیویورک تلقی می‌ شود. امروزه این شرکت یکی از بزرگ‌ ترین هولدینگ‌ های صرافی در جهان است.

از زمان آغاز معاملات آتی روی ایندکس دلار آمریکا در سال 1985، ICE داده‌های مربوط به شاخص دلار را معین، جمع آوری، وزن‌ دهی و ذخیره می‌ کند. این شاخص را می‌ توان روزانه 21 ساعت در پلتفرم ICE در قالب قرارداد آتی معامله کرد. قرارداد آتی ایندکس دلار نقدینگی خود را مستقیما از بازار نقدی ارز که حجم معاملات آن بیش از دو تریلیون دلار در روز تخمین زده می‌شود، تامین می‌ کند.

قرارداد آتی شاخص دلار ICE تنها بازار تنظیم شده و عمومی برای معاملات ایندکس دلار آمریکا است که امکان دسترسی تقریبا شبانه‌ روزی به معامله گران آتی در سراسر جهان را می‌ دهد. به همین جهت قرارداد آتی (USDX) به عنوان معیار اصلی ارزش بین‌ المللی دلار تلقی شده و شناخته‌ شده‌ ترین شاخص ارزی قابل معامله در جهان است.

USDX، DX و DXY در مقابل هم‌دیگر

اگر شاخص دلار آمریکا را در اینترنت جستجو کنید به سه نماد USDX ، DX و DXY خواهید رسید. اما این سه نماد چه تفاوتی با هم دارند؟

USDX در واقع نماد عمومی ایندکس دلار آمریکا است. DX نماد قراردادهای آتی صرافی ICE است که به همراه کد ماه و سال نوشته می‌ شود. درنهایت  DXY نمادی است که بیشتر توسط کاربران ترمینال بلومبرگ استفاده شده و گاهی اوقات دیکسی خوانده می‌شود.

DXY معمولا در هنگام اشاره به دلار نقدی یا نرخ نقدی دلار به کار می‌رود. در حالی که DX بیشتر در بازار آتی کاربرد دارد. البته از DX نیز می‌ توان برای بازار نقدی استفاده کرد.

اجزای ایندکس دلار آمریکا (usdx )

اکنون که با سبد ارزهای تشکیل‌دهنده شاخص دلار آمریکا آشنا شدیم، اجازه دهید عبارت «میانگین وزنی هندسی» در تعریف این شاخص را شرح دهیم.

از آن‌جا که اقتصاد و ارز کشورهای مختلف با هم‌ دیگر متفاوت است، هنگام محاسبه شاخص USDX به ارز هر کدام از کشورها وزن می‌ دهیم و پس از آن از نتایج حاصل میانگین هندسی می‌ گیریم. وزن هر کدام از ارزها به ترتیب زیر است:

• با توجه به اینکه یورو ارز رایج نوزده اقتصاد است، به همین جهت بیشترین سهم را در شاخص دلار دارد. وزن یورو در این شاخص 57.6 درصد است.
• پس از یورو، ین ژاپن قرار می‌گیرد که در واقع ارز رایج سومین اقتصاد دنیا است. وزن این ارز 13.6 درصد است.
• چهار ارز دیگر روی هم رفته وزنی کمتر از 30 درصد دارند. اوزان پوند انگلیس، دلار کانادا، کرن سوئد و فرانک سوئیس در ایندکس دلار به ترتیب 11.9، 9.1، 4.2 و 3.6 درصد است.

یورو بیشترین وزن را در ایندکس دلار آمریکا دارد. بنابراین با سقوط یورو این شاخص به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد. از این رو گاهی به این شاخص، شاخص ضد یورو نیز گفته می‌شود. این وابستگی بیش از حد به قدرت یک ارز یکی از ضعف‌های این شاخص است. برای پوشش این ضعف شاخص‌های دلار نقدی بلومبرگ (Bloomberg Dollar Spot Index) و شاخص دلار وزن‌دهی شده با تجارت (Trade Weighted Dollar Index)  معرفی شده‌اند. به عنوان یک معامله‌گر فارکس آشنایی با هر سه شاخص دلار می‌تواند برایتان بسیار سودمند باشد.

آیا ایندکس دلار آی‌ سی‌ ای تعدیل می‌شود؟

هیچ تعدیل از پیش برنامه‌ریزی شده‌ای برای شاخص دلار آی‌ سی‌ ای وجود ندارد. این شاخص تنها زمانی که یورو به عنوان واحد پولی مشترک بیشتر کشورهای اتحادیه اروپا معرفی شد، به حالت تعدیل در آمد.

ICE متدولوژی شاخص را تحت نظر قرار می‌ دهد تا مطمئن شود که شاخص منعکس‌ کننده وضعیت ارزهای تحت پوشش و به طور کلی وضعیت بازار فارکس است و در صورت لزوم آن را تعدیل می‌ کند [در عمل تاکنون چنین کاری صورت نگرفته است].

شاخص دلار آمریکا چگونه محاسبه می‌شود؟

ایندکس دلار آمریکا در زمان واقعی یا بی درنگ (Real Time) و تقریبا هر 15 ثانیه محاسبه شده و داده‌های مربوطه بین سرورها توزیع می‌شود.

قیمت قراردادهای آتی DX در بازار تنظیم می‌شوند و اختلاف نرخ‌ بهره بین کشورهای موجود در لیست سبد شاخص و آمریکا را منعکس می‌کند.

چگونه می‌توان به داده‌های شاخص دلار به صورت بی درنگ دست پیدا کرد؟

قیمت‌های شاخص دلار آمریکا به صورت نقدی و قراردادهای آتی مبتنی بر این شاخص در زمان واقعی یا بی درنگ از طریق سرورهای فروشنده‌ی داده بازار و پلتفرم معاملاتی ICE یعنی WebICE  قابل دسترسی است.

از آنجا که ICE داده‌ های قیمت را کنترل می‌ کند و این فرایند کارمزد مشخصی دارد، دسترسی بی درنگ به داده‌ های شاخص رایگان نیست.

دسترسی با تاخیر به قیمت‌ های نقدی شاخص دلار آمریکا از طریق سایت‌ های بلومبرگ، مارکت واچ، CNBC, WSJ، یاهو و وبسایت آی‌ سی‌ای امکان پذیر است.

شاخص-دلار را چگونه بخوانیم؟

USDX نیز مانند جفت ارزها چارت مربوط به خود را دارد. در چارت زیر از سایت تریدینگ ویو استخراج شده است.

توجه کنید که این شاخص 24 ساعته در 5 روز هفته محاسبه می‌شود. همچنین این شاخص ارزش عمومی دلار را نسبت به عدد پایه‌ی 100.000 می‌ سنجد. مقدار این شاخص اکنون 102.905 است. یعنی دلار 2.9 درصد نسبت به زمان شروع شاخص رشد کرده است. اگر عدد شاخص به 120.650 برسد به این معنی خواهد بود که ارزش دلار نسبت به زمان شروع شاخص 20.65 درصد افزایش پیدا کرده است.

زمان شروع شاخص مارس 1973 است. در این تاریخ دولت‌ های بزرگ جهان در واشنگتن دیدار کرده و روی شناور شدن نرخ ارزهای خود نسبت به یکدیگر توافق کردند.

نحوه‌ محاسبه فرمول شاخص دلار

اگر علاقمند به دانستن نحوه‌ محاسبه شاخص هستید این قسمت را مطالعه کنید، زیرا دانستن این رابطه کمکی به معاملات شما نخواهد کرد:

USDX = 50.14348112 × EUR/USD^(-0.576) × USD/JPY^(0.136) × GBP/USD^(-0.119) × USD/CAD^(0.091) × USD/SEK^(0.042) × USD/CHF^(0.036)

چگونه از شاخص دلار در معاملات فارکس استفاده کنیم؟

اگر تا اینجای مقاله همراه ما بوده باشید حتما کنجکاو شده‌ اید که نحوه استفاده از USDX در معاملات فارکس را فرا بگیرید.

استفاده از این شاخص بسیار آسان است. ابتدا باید جفت‌ ارزهایی را که حجم معاملاتی بالایی دارند و یک طرف آن‌ها دلار آمریکا است، پیدا کنید. مهم‌ ترین جفت‌ ارزهای شامل دلار، جفت‌ارزهای یورو-دلار، پوند-دلار، دلار-فرانک، دلار-ین و دلار-کد (دلار کانادا) هستند.

اگر جفت‌ های فوق را معامله می‌ کنید، ایندکس دلار می‌ تواند چشم‌ اندازی از قدرت دلار به شما ارائه کند. مخصوصا در جفت ارز یورو دلار با توجه به اینکه وزن یورو در شاخص بیش از 50 درصد است، جهت حرکت شاخص و یورو برعکس خواهد بود. حتی اگر روی این جفت ارزها ترید نمی‌ کنید، دانستن قدرت دلار می‌ تواند چشم‌ انداز بهتری از وضعیت بازار را به شما نشان دهد.

درحقیقت شاخص دلار آمریکا اندیکاتور قدرت دلار است. در ادامه، چارت ایندکس دلار و همینطور چارت جفت ارز یورو-دلار را مشاهده می‌کنید. جهت عکس این دو نمودار کاملا مشخص است.

دو نمودار مانند آینه عمل می‌ کنند. اگر یکی بالا برود دیگری احتمالا سقوط خواهد کرد. بنابراین می‌ توانید از ایندکس دلار به عنوان اندیکاتور کمکی برای جفت ارز یورو-دلار استفاده کنید.

اگر USDX حرکت مطمئنی را شروع کرد، معامله‌گران فارکس به این حرکت واکنش نشان خواهند داد. تغییر جهت در جفت‌های دلار در شاخص نمایان شده و برعکس، وقتی شکستی در چارت USDX مشاهده شود، می‌توان انتظار داشت که در جفت‌های دلار هم شکست رخ دهد.

همواره موقعیت دلار را در جفتی که ترید می‌ کنید در نظر داشته باشید. برای مثال اگر USDX قدرت پیدا کرده و صعود می‌ کند و شما یورو دلار را معامله می‌ کنید، قدرت  گرفتن دلار موجب شروع روند نزولی در چارت یورو-دلار خواهد شد. اگر جفتی را ترید می‌ کنید که ارز پایه‌ آن دلار است، مثلا در جفت ارز usd/chf (دلار- فرانک)، صعود در USDX موجب حرکت صعودی در چارت فرانک دلار خواهد شد.

برای استفاده از شاخص دلار این دو نکته را مد نظر داشته باشید:

1- اگر دلار ارز پایه بود (USD/XXX)، ایندکس دلار و جفت ارز مورد نظر باید در یک جهت حرکت کنند.

2- اگر دلار ارز دوم یا ارز پیرو بود (XXX/USD)، شاخص دلار و جفت ارز مورد نظر در جهت مخالف حرکت خواهند کرد.